Chủ Nhật, 20 tháng 10, 2024

Bộ sách: Phương pháp luận sáng tạo và đổi mới (Creativity and Innovation Methodologies)

 Bộ sách: Phương pháp luận sáng tạo và đổi mới (Creativity and Innovation Methodologies)

Trích lược vài đoạn trong phần giới thiệu
Trong môi trường giáo dục hiện nay, chủ yếu đào tạo các nhà chuyên môn. Nhà chuyên môn có thể giải quyết tốt các vấn đề chuyên môn, nhưng nhiều khi không giải quyết tốt các vấn đề ngoài chuyên môn, không thực sự hạnh phúc như ý.
Mỗi người được đào tạo và làm việc trong nhiều ngành nghề khác nhau, nhưng có chung một nghề, giữ nguyên suốt cuộc đời, đó là nghề suy nghĩ.
Nếu bộ não con người là máy tính tinh xảo, đỉnh cao của tiến hóa và phát triển tự nhiên, thì phần mềm suy nghĩ tự nhiên chỉ khai tác một phần rất nhỏ tiềm năng của bộ não.
Thì bộ sách Phương Pháp Luận Sáng Tạo và Đổi Mới gồm 10 quyển sau đây, của tác giả Phan Dũng - Ấn bản 2010, sẽ giúp ích cho rất nhiều đối tượng trong nhiều lãnh vực, sẽ có phương pháp học tập, nghiên cứu, làm việc sáng tạo và đổi mới.
Từ 1 tới quyển 7, các bài toán sáng chế ở mức cơ bản, từ phổ thông có thể đọc, hiểu áp dụng vào công việc cụ thể trong cuộc sống.
Từ quyển 8 trở đi, giải các bài toán sáng chế ở mức trung cấp, chủ yếu dành cho lãnh vực kỹ thuật, vì vậy đòi hỏi người đọc phải có trình độ toán học nhất định, đọc mới hiểu.
Sách viết về sáng tạo, sáng chế mà đưa thành phương pháp tổng quát, quả thật không đơn giản.
Nghiên cứu kỹ bộ sách này, chỉ cần áp dụng được một phần vào thực tiễn cuộc sống của mỗi người, có thể giúp biến cuộc đời từ bể khổ thành bể sướng.
Bộ sách bao gồm:
1. Giới thiệu: Phương pháp luận sáng tạo và đổi mới.
2. Thế giới bên trong con người sáng tạo.
3. Tư duy lôgích, biện chứng và hệ thống.
4. Các thủ thuật (nguyên tắc) sáng tạo cơ bản (1).
5. Các thủ thuật (nguyên tắc) sáng tạo cơ bản (2).
6. Các phương pháp sáng tạo.
7. Các quy luật phát triển hệ thống.
8. Hệ thống các chuẩn dùng để giải các bài toán sáng chế.
9. Algôrit (Algorithm) giải các bài toán sáng chế (ARIZ).
10. Phương pháp luận sáng tạo và đổi mới: Những điều muốn nói
thêm.


Chủ Nhật, 13 tháng 10, 2024

Megaprojects

 Siêu dự án (Megaprojects)

Siêu dự án là gì ?
Khi mức đầu tư từ 1 tỷ USD trở lên, quy mô rất lớn, mang tính độc nhất, thời gian thực hiện kéo dài, tạo ra sự thay đổi vượt bậc, dùng nhiều nguồn lực công - tư, nó tác động tới hàng triệu người.
Sự khác biệt giữa dự án truyền thống và siêu dự án
Dự án truyền thống
Các tiêu chuẩn thực hành có thể dùng để thiết kế, tài trợ, đấu thầu;
Tính tương tác tĩnh trong dự án;
Ở mức tương đồng cao với các dự án cũ.
Siêu dự án
Các tiêu chuẩn thực hành không thể dùng để thiết kế, tài trợ, đấu thầu;
Tính tương tác động trong dự án;
Hầu như không có sự tương đồng với dự án cũ.
Nhưng tại sao siêu dự án ngày càng lớn, thậm chí có Gigaprojects, Teraprojects tương đương với GDP của 20 quốc gia hàng đầu, và họ vẫn thích làm các siêu dự án này ?
Số liệu thống kê, 9/10 các siêu dự án thất bại
Ví dụ điển hình:
Suez Canal, Egypt, chi phí vượt 1900%;
Firearms Registry, Canada, chi phí vượt 590%;
Sydney Opera House, Australia, trễ 10 năm, chi phí vượt 1400%;
Hầm ở Boston Massachusetts: chi phí ban đầu 2.6 Tỉ USD, thực tế 14.8 tỉ USD;
Nghịch lý là số lượng công trình tăng và nhiều cơ hội học hỏi, nhưng các siêu dự án thực hiện ngày càng kém.
Tại sao thất bại, thất bại ảnh hưởng thế nào ?
Chọn phương án không phù hợp để đầu tư, không được đưa ra xem xét dưới nhiều khía cạnh khác nhau bởi nhiều chuyên gia, có khuynh hướng chọn theo ý chí của nhà cầm quyền.
Nghiên cứu này đến nghiên cứu khác cho thấy, chi phí, thời gian, rủi ro, lợi nhuận của dự án mang lại điều đáng thất vọng;
Thất vọng không chỉ về mặt tài chánh, mà còn ảnh hưởng đến nhiều mặt: Mất lòng tin của người dân, sử dụng tiền thuế của người dân một cách vô đạo đức, ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều người dân, một thành phố, thậm chí cả một quốc gia, làm nản lòng nhà đầu tư, những người tham gia vào thực hiện dự án;
Tiềm ẩn rủi ro trong cách lập kế hoạch theo cách truyền thống
Người lập kế hoạch không dự đoán trước hết các công việc, tính liên tục, nên để lại khoảng trống làm gián đoạn, kéo dài thời gian;
Những người tham gia dự án không thực hiện đúng các nhiệm vụ được chỉ định, hoặc các bên tham gia vào dự án không có mục tiêu chung là làm sao để cùng nhau hoàn thành dự án một cách tốt nhất (tính cục bộ, đặt vai trò của mình quan trọng nhất !);
Các thành viên thực hiện các hạng mục đúng thời gian, trong hạn mức ngân sách, nhưng cuối cùng không kết hợp được các phần của dự án với nhau;
Cuối cùng siêu dự án không bàn giao được kết quả đúng như mong đợi (thời gian, chi phí, chất lượng, an toàn).
Vài điểm chung của việc tại sao họ quyết tâm thực hiện bằng được mặc dù thảm họa đang chờ đợi xảy ra
Thứ nhất sự quá phấn khích của nhà cầm quyền (bị các tay buôn dự án dụ);
Thứ hai giới kỹ thuật nghĩ rằng đó sẽ là kỹ thuật hiện đại nhất, nhanh nhất, dài nhất, cao nhất (có cái gì hiện đại nhất mà đưa đến đầu tư ở nước khác ?);
Thứ ba các nhà kinh tế nghĩ rằng dự án sẽ tạo cho kinh tế phát triển tuyệt vời, tạo ra rất nhiều việc làm cho mọi ngành nghề như ngân hàng, xây dựng, giao thông, đầu tư, tư vấn, luật, rất nhiều tiền (đặc biệt các nước sống dựa vào dất - Kinh doanh BĐS);
Cuối cùng tính thẩm mĩ siêu cao, làm thỏa mãn những nhà thiết kế, tạo ra những biểu tượng ngàn năm, nhiều người mong đợi như cây cầu Golden Gate.
Về tính phức tạp của nó thì sao ?
Phức tạp không những về kỹ thuật mà còn phi kỹ thuật;
Nhiều công đoạn phải cần đến các chuyên gia đến từ nhiều quốc gia;
Luôn luôn giải quyết những vấn đề phức tạp xảy ra trong dự án;
Nhiều nguồn vốn, xung đột lợi ích;
Rất nhiều thành phần tham gia rất khó đưa ra quyết định;
Thời gian lâu dài, sự cam kết đầu tư thay đổi theo thời gian;
Môi trường nhiều ràng buộc;
Môi trường chính trị có quyết tâm hỗ trợ cho dự án;
Những thách thức trong quan hệ với công đồng.
Tại sao rất khó quản lý những siêu dự án ?
Những lý do khó khăn điển hình: Thách thức về kỹ thuật, thiết kế vận hành, tăng chi phí, luật lệ, bất đồng về trách nhiệm;
Quy mô và mức độ phức tạp gia tăng, phát sinh sự không chắc chắn dẫn đến không thể dự đoán trước những rủi ro, khó khăn, khi tiến hành thực hiện dự án;
Một cách để quản lý sự không chắc chắn là đưa ra sự thay đổi và ý tưởng mới xuyên suốt quá trình thực hiện dự án (cái thiếu nhất trong môi trường không có tự do);
Người quản lý dự án mong muốn biết trước hết các thay đổi trong quá trình thực hiện dự án, nhưng họ không thể. Thường có khuynh thường áp dụng kinh nghiệm từ các dự án cũ, và nhất là không có ai đủ thông minh và tầm nhìn để thấy rõ hết mọi khía cạnh của dự án mang tính độc nhất này;
Người quản lý mạnh mẽ phải có tầm nhìn rõ và hợp lý cũng như dùng các thông số thực hiện hợp lý để ứng xử với những hành vi mới cần thiết cho kết quả thành công của siêu dự án.
Nếu siêu dự án thực hiện tốt thì được những gì ?
Tạo ra đội ngũ nhân lực chất lượng cao, biết cách kết hợp với nhau để thực hiện những công trình có tầm thế giới;
Tạo ra những kiệt tác kiến trúc, kết cấu rất ấn tượng, công trình tồn tại vĩnh cửu, không như những công trình đơn lẻ;
Tao ra rất nhiều việc có tính ổn định, lâu dài;
Giúp tăng sản xuất, sử dụng nhiều hàng hóa nội địa;
Cộng đồng được hưởng dịch vụ cao cấp;
Cải thiện môi trường, tăng tính cạn tranh;
Quan trọng hơn tạo niềm tin cho các nhà đầu tư.
Một vài mô hình có thể phù hợp với siêu dự án
PPPs - Hợp đồng đối tác công tư.
Hình thức kết hợp giữa nguồn lực của chính phủ và các nguồn lức của các tổ chức tư nhân, để đạt được mục tiêu xã hội (Public- Private Partnerships contract).
EPC (Engineering, Procurement and Construction contract). Hợp đồng Kỹ thuật, Mua sắm và Xây dựng.
Là hợp đồng phổ biến trong ngành xây dựng, đặc biệt là các dự án lớn như: cầu, sân vận động, sân bay.


Thứ Bảy, 28 tháng 9, 2024

Trí thức

 Trí thức

Rất nhiều trí thức trong và ngoài nước, luôn trăn trở với tình hình thực tại của đất nước. Muốn cống hiến, đóng góp để giúp phát triển về một lãnh vực nào đó, mà họ hiểu biết - ảnh hưởng hơn người.
Nhiều chuyên gia, nhà khoa học rất tài giỏi, xuất sắc, rất tốt. Được nhiều người ngưỡng mộ và học hỏi. Được nước sở tại và thế giới vinh danh vì những đóng góp khoa học có giá trị rất cao trong nhiều lãnh vực.
Người Việt thông minh, nếu được sống trong môi trường tốt và được những người thầy đẳng cấp thế giới giúp định hương và phát triển đúng - hết khả năng, sẽ đạt được những thành tựu rất đáng nể.
Trí thức muốn giúp đất nước "sáng chói" trên bầu trời đêm. Nhưng sáng tới đâu, phụ thuộc vào đất dụng võ - sự thấu hiểu. Xã hội kiến tạo môi trường tự do học thuật - thể chế dung nạp.
Đất nước lúc thịnh, suy là lẽ thường tình, nhưng lúc nào sẽ suy, lúc nào sẽ thịnh ? chẳng trả lời, ai trong chúng ta cũng đã có sẵn câu trả lời.
Có một nhà "cai trị" nào đó, sau khi chiếm được thành, nhưng không chiếm được lòng người, ông ta nói với các nhà trí thức trong thành rằng:
Nếu sau vài năm, mà nơi đây không thay đổi tốt hơn được thì các ông hãy ra đi. Một trong số trí thức đã lên tiếng: Nếu không thay đổi tốt hơn được thì các ông mới là người phải ra đi chứ không phải chúng tôi.
Tiếc thay, cho đến nay, có nhiều "kẻ sĩ" vẫn chưa tìm được minh chủ "cúc cung tận tụy". "Đi thì cũng dở ở không xong" !
Trí thức thực sự thì họ biết trở về hay ra đi vào lúc nào.
Trong Tam Quốc Diễn Nghĩa - La Quán Trung, tiểu thuyết hóa Khổng Minh, nhân vật có tài kinh bang tế thế, gặp được minh chúa song không gặp thời nên mong ước thống nhất Trung nguyên vẫn không thành, đành ngậm ngùi tiếc nuối mà qua đời ở tuổi 54.

Thứ Tư, 11 tháng 9, 2024

Thứ Hai, 19 tháng 8, 2024

Giấy báo trúng tuyển đậu ĐH của Q

 Quỳnh đậu vào trường quốc tế, nhập học ĐH Quốc tế ngày 22 tháng 8 năm 2024.

Dạy con tìm người bạn đời

Không môn đăng hộ đối không lấy,

Nhà nào không có bàn thờ tổ không lấy,

Không bao giờ lấy con nhà nghèo,

Không lấy đứa dốt hơn mình về học vấn,

Mỗi một giai đoạn thì phải lập lại danh sách bạn bè, chỉ còn những người phù hợp trong mỗi giai đoạn mà thôi.

Ví dụ: đi học thì không chơi với những đứa không học nữa,

Đi làm không chơi với những đứa suốt ngày chơi bời không có việc gì làm nữa. 

Làm chủ rồi không bao giờ giao lưu với những người còn trong tầng lớp đi làm mướn nữa, 

Không suốt ngày kiếm chuyện nhảm nhí, nói chuyện hết người này với người khác, thì lấy thời gian đâu mà làm việc. (không nói chuyện người vắng mặt)

Lập gia đình rồi, không còn độc thân, nên không kết bạn với người khác giới, luôn luôn giữ khoảng cách. Còn cái loại nào,có gia đình rồi mà suất ngày đi kết bạn với người khác giới, thì sớm muộn gì nó cũng lăng nhăng.

Nói tóm lại, nghèo thì dốt, dốt thì lại không học được nên lại dốt, mà dốt lại nghèo, nghèo thì tầm nhìn hạn hẹp, không bao giờ làm việc gì lớn được, nên không làm chủ được, mà có làm chủ thì sớm muộn gì cũng lại đi làm mướn.


Thứ Năm, 1 tháng 8, 2024

Đường làng

 Đường làng

Trở về vài chục năm trước, đường đất, mặt đường rộng chừng hơn mét, 2 chiếc xe đạp tránh nhau, có khi lao xuống sông.
Mặt đường nhiều đoạn được lát một hàng đá núi rộng khoảng 25cm. Mùa mưa đi bộ, viên đá cập kênh, tiếng kêu ọp ẹp, nhiều khi bùn văng đầy người, rất vui. Còn đi xe đạp trong trong mùa này, phần lớn người chở xe, không cần đạp.
Gần nửa thế kỷ sau, nâng cấp thành Bê tông xi măng, rộng chỉ đủ cho 1 chiếc xe 4 bánh. Mỗi khi qua cầu, hoặc tránh nhau chưa được thuận tiện.
Về đêm, xa xa mới có một bóng đèn chiếu sáng vài oát, dùng ánh sáng trắng nên không được phù hợp lắm, nên mập mà mập mờ, như những con đom đóm trên đầu, không biết xếp cường độ chiếu sáng vào loại nào ? chắc chắn là không có tiêu chuẩn về chiếu sáng đường phố nào được áp dụng ở những nơi này.
Nếu sử dụng ánh sáng vàng để chiếu sáng trên đường, sẽ làm cho độ sáng trên đường sáng tốt hơn, giúp việc điều khiển phương tiện giao thông thêm dễ dàng hơn.
Cách khoảng vài trăm mét, nên mở rộng đường ra, thành một chỗ đủ chiều rộng để hai xe tránh nhau, thì cũng con đường ấy lưu thông an toàn và văn minh hơn.
Tổng thể, ở đâu đó cũng có sự tiến bộ.
















Khóc một dòng sông

 Khóc một dòng sông

Sẽ là một thiếu sót, nếu về miền tây không qua những dòng sông, cây cầu.
Những nơi ta đi qua, có nhiều ấn tượng, không phải những gì vẻ bề ngoài mà chính vì lợi ích từ những nơi đó mang lại nguồn sống nên nó mới trở nên ấn tượng sâu sắc.
Tiếc thay, sự phát triển nông nghiệp thiếu tầm nhìn xa, sử dụng thuốc sâu quá mức, nay những dòng sông này đã chết.




Thứ Tư, 13 tháng 3, 2024

Thứ Bảy, 9 tháng 3, 2024

MĐ sinh nhật lần thứ 14