Thế giới Công Giáo nghiệm ra rằng nghệ thuật có thể phục vụ tôn giáo theo nhiều cách vượt quá cái nhiệm vụ đã được giao cho nó vào đầu thời Trung Cổ-nhiệm vụ dạy Giáo lý cho những người không biết đọc. Nó còn có thể thuyết phục và cải hoá những người đã đọc quá nhiều.
Trong những nội điện này, các chi tiết nhiều vô số không quan trọng
bằng cái hiệu quả chung của toàn thể.
Ta đừng mong hiểu được chúng hay đánh giá chúng cho đúng mức, nếu không coi chúng là khung cảnh cho những nghi lễ huy hoàng của Giáo Hội La Mã, nếu không thấy chúng trong những Thánh Lễ Misa trọng thể, khi nến được thắp sáng trên bàn thờ, khi mùi hương trầm tỏa ngợp cung thánh, và khi tiếng đại phong cầm hoà cùng tiếng hát của ca đoàn đưa ta vào một thế giới khác.
Các bức tường của những toà nhà này không lạnh lẽo và dễ sợ. Chúng được làm bằng kính màu sáng như hồng ngọc và bích ngọc. Các cột trụ, khung sườn và ô cửa số lấp lánh ánh vàng. Mọi thứ nặng nề, phàm tục hay tầm thường đều bị loại bỏ.
Ta cũng cảm thấy tương tự về sự nhẹ nhàng và vô trọng lượng của những bức tượng điêu khắc ở hai bên các lối ra vào, trông như các đạo binh từ trời xuống.
Trong khi các tượng thánh của bậc thầy ở Arles, thuộc phong cách La Mã, trông như những cây cột cứng nhắc được gắn chặt vào sườn của toà nhà, thì bậc thầy thực hiện cổng phía bắc của đại giáo đường kiểu Gothic ở Chartres đã làm cho các tượng của mình trở nên sống động.
Chúng dường như cử động và nhìn nhau một cách trang nghiêm, và những nếp y trang lượn sóng một lần nữa cho thấy có một cơ thể ở bên dưới.
Mỗi bức tượng đều được làm dấu rõ ràng, và ai từng đọc Cựu Ước cũng có thể nhận diện được chúng.
Người tín hữu khi chìm đắm vào tất cả vẻ đẹp này có thể cảm thấy mình đã tiếp cận gần gũi hơn với những điều huyền nhiệm của một thế giới mà vật chất không thể chạm tới.
Cả khi nhìn từ xa, các kiến trúc phi thường này như cũng loan truyền vinh quang thiên đàng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét